Du lịch Hà Giang đa không còn quá xa lạ đối với du khách trong nước cũng như quốc tế. Nhưng chắc còn rất nhiều du khách chưa biết đến, cách thành phố Hà Giang khoảng chừng 3km, thôn Tha, xã Phương Độ như một viên ngọc quý giữa đại ngàn, hấp dẫn du khách phương xa không phải vì sự hiện đại, hào nhoáng mà bởi vẻ đẹp hoang sơ, thanh bình và những nét đặc trưng văn hóa của đồng bào dân tộc Tày.
Thôn Tha là một làng quê miền sơn cước với những nếp nhà sàn mộc mạc, ruộng lúa xanh mướt và hàng tre xanh tốt. Khung cảnh nơi đây đối lập hoàn toàn với những bản làng nép mình bên sườn núi đá tai mèo hùng vĩ. Thôn Tha mang một màu xanh mềm mại của ruộng lúa, những vườn cọ, tạo nên bức tranh làng quê yên ả. Đến đây, du khách không còn nghe thấy tiếng ồn ào của xe cộ, thay vào đó là tiếng nước chảy róc rách ngày đêm dưới những con mương nhỏ, như lời mời gọi thân thiện từ thiên nhiên.
Phía xa xa là những dãy núi trùng điệp, thôn Tha quanh năm chìm trong màn sương trắng, điểm tô bởi những thảm rừng xanh ngát. Những du khách thảnh thơi dạo bộ men theo bờ ruộng, thi thoảng dừng chân ghi lại khoảnh khắc đẹp, tất cả tạo nên một khung cảnh nên thơ và bình yên.
Thôn Tha nổi bật bởi đây là một làng văn hóa còn giữ nguyên những giá trị truyền thống của đồng bào dân tộc Tày. Các ngôi nhà sàn tại đây gần như nguyên vẹn, tạo nên một không gian sống mang đậm hơi thở của dân tộc Tày. Qua bao nhiêu đời, người dân thôn Tha vẫn luôn luôn tự hào về nhà sàn của mình, coi đây là bản sắc dân tộc không thể thay thế.
Du khách đến thôn Tha sẽ có cơ hội giao lưu, tìm hiểu nếp sống, văn hóa của người dân bản địa tại các Homestay của đồng bào ở đây. Các gia đình người Tày luôn rất hiếu khách, sẵn lòng đón những người khách phương xa vào nhà chơi. Chỉ một chén trà, một nụ cười tươi hay một cái nhìn trìu mến của gia chủ cũng đủ để bước chân du khách thêm bịn rịn.
Người Tày tại thôn Tha vẫn còn lưu giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống, tạo ra những sản phẩm như túi, khăn, quần áo. Du khách có thể tìm hiểu, quan sát, thậm chí còn được hướng dẫn làm thử các sản phẩm này.
Thôn Tha mới chỉ có gần chục ngôi nhà sàn Homestay nhưng rất rộng rãi, thoáng mát với màn chăn chiếu giản dị nhưng luôn được giặt sạch sẽ. Ở trong gia đình người Tày, du khách được thưởng thức những món ăn đặc sản như cá bỗng nấu măng chua, gà đồi xé phay trộn gỏi, lợn đen nướng ống tre cuốn với rau rừng cùng rượu ngô. Bữa ăn tại thôn Tha quây quần trong gian nhà sàn ấm cúng, tuy đơn sơ mà hấp dẫn đến lạ kỳ.
Khách du lịch đến đây sẽ được tiếp đón theo phong tục của người Tày. Người Tày mổ lợn, mổ gà làm món ăn truyền thống như thịt nướng, áp chao, nem. Món thịt nướng là món đặc trưng của người Tày, thường làm vào ngày lễ, Tết, dịp nhà mới, với cách chế biến cầu kỳ, ướp nhiều gia vị như thảo quả, hạt dổi, hạt tiêu, nghệ, mắm tôm…
Khi màn đêm buông xuống, du khách được dịp hòa mình vào lời ca, tiếng đàn của những chàng trai, cô gái người Tày. Đây là dịp đặc biệt để những người khách phương xa có cơ hội biết đến những làn điệu dân ca truyền thống được người Tày gìn giữ qua nhiều thế hệ. Đặc sắc nhất là hát Then, lối hát cầu mùa, cầu duyên, hát xen với múa, diễn sinh động, người đánh đàn Tính sẽ tùy hứng bổng trầm, nhẹ nhàng, xôn xao theo người diễn và du khách thì đung đưa theo tiếng đàn, tiếng hát.
Vẻ đẹp dịu dàng, bình yên của thôn Tha, quanh năm bảng lảng màn sương trắng và những thảm rừng xanh ngát, cùng sự thân thiện mến khách và những nét văn hóa đặc sắc của người Tày đã luôn để lại trong lòng du khách những ấn tượng khó phai trong hành trình khám phá vùng đất Hà Giang. Thôn Tha không chỉ là một điểm đến du lịch mà còn là nơi du khách có thể tìm thấy sự bình yên, gần gũi với thiên nhiên và con người.
