Chùa Ba Vàng

Quảng Ninh được du khách biết đến không chỉ là một mỏ vàng đen của cả nước, nơi được thiên nhiên vô cùng ưu ái ban tặng những kỳ quan thiên nhiên tuyệt mỹ, mà còn là điểm du lịch văn hóa tâm linh độc đáo và hết sức ấn tượng. Đặc biệt là thành phố Uông Bí nơi có di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh Yên Tử, có chùa Ba Vàng lộng lẫy, nguy nga, tráng lệ nhất miền Bắc- là một cõi Phật giáo vô cùng linh thiêng, huyền bí. Và chùa Ba Vàng hiện nay đang là một điểm du lịch văn hóa tâm linh vô cùng hấp dẫn đối với du khách cả trong và ngoài nước.

Chùa Ba Vàng ở đâu?

Chùa tọa lạc trên sườn núi Thành Đẳng, có độ cao 340m so với mực nước biển, nằm ở phía tây thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh. Chùa có tên cũ là Bảo Quang Tự ( ánh sáng quý ), dân gian thường gọi là Ba Vàng. Đây là ngôi chùa nổi tiếng ở miền Bắc được xây dựng năm Ất Dậu ( 1676 ) vào thời nhà Lê, trên một vùng đất bằng phẳng, rộng lớn trên diện tích 1000 m2. Đến năm 2011 Đại đức Thích Trúc Thái Minh – chủ trì chùa đã cho xây dựng lại trên nền tu bổ chùa cũ.

Nằm yên bình, trầm mặc giữa thiên nhiên nguyên sơ, hùng vỹ, trước mặt là dòng sông Bạch Đằng lịch sử, xa xa là thành phố cảng hoa phượng đỏ đẹp như mơ, hút tầm mắt là biển Đồ Sơn ngày đêm sóng vỗ. Bên trái là dãy núi Thanh Long, bên phải là dãy Bạch Hổ trùng trùng, điệp điệp. Đây là một vị trí tuyệt đẹp, là long mạch của tỉnh Quảng Ninh.

Phương tiện đi đến chùa Ba Vàng

Chùa Ba Vàng là một ngôi chùa lớn nhất miền Bắc, là địa điểm tham quan vô cùng thú vị, thu hút đông đảo du khách hành hương tới lễ Phật và tham quan, thưởng ngoạn phong cảnh. Phương tiện tới chùa vô cùng đa dạng, du khách có thể tự đi xe riêng, hoặc đi xe khách, mua vé xe bus đều có thể nhanh chóng tới chùa.

Xe khách

Trên tất cả các tuyến xe khách đều có tuyến đi tới Quảng Ninh. Tại Hà Nội thì có những bến xe lớn như Mỹ Đình, Gia Lâm. Tuy nhiên, đi theo tuyến này bạn sẽ phải dừng nhiều chặng sẽ mất nhiều thời gian hơn.

Đi xe máy hoặc ô tô riêng

Đây là cách thuận tiện, dễ dàng và nhanh chóng nhất nhưng nếu bạn thạo đường hoặc có thể xem bản đồ, hoặc hỏi thăm người dân xung quanh. Từ Hà Nội đi về hướng cầu Chương Dương đi Nguyễn Văn Cừ tới Bắc Ninh rồi đi theo Quốc lộ 18 là tới. Ngoài ra, đường đi chùa Ba Vàng từ Hải Phòng dễ và ngắn hơn, chủ yếu là đi trên Quốc lộ 10.

Xe buýt

Xe buýt sẽ chạy theo lịch trình mỗi tháng 2 ngày :14 và ngày 30 âm lịch. Lộ trình như sau: 16h45p xuất phát tại Siêu thị Big C Hạ Long (TP Hạ Long) đến chùa Ba Vàng; 20h15p từ chùa Ba Vàng về Siêu thị Big C Hạ Long. Vì vậy, bạn cần nhớ rõ thời gian để tránh lỡ mất chuyến đi.

Thời điểm thích hợp tới chùa Ba Vàng?

Chùa là một địa điểm tâm linh, luôn mở cửa đón khách vào bất cứ thời gian nào. Tuy nhiên, có 2 thời điểm đẹp nhất bạn không nên bỏ qua để thưởng thức trọn vẹn không khí nhộn nhịp, phong cảnh hữu tình cùng nhiều hình thức lễ hội hấp dẫn.

Mùng 8 tháng Giêng âm lịch

Hàng năm vào thời gian này sẽ diễn ra lễ khai hội đầu năm, hàng loạt các hoạt động lễ hội đậm chất Phật giáo được diễn ra trong không khí vô cùng sôi động cùng nhiều trò vui chơi, giải trí hấp dẫn.

Mùng 9 tháng 9 âm lịch

Đây là thời điểm thiên nhiên Uông Bí vô cùng đẹp, du khách có thể hòa mình vào không khí ngày tết trùng dương nơi cõi Phật và Lễ hội Hoa Cúc đặc biệt mãn nhãn.

Những ngày lễ tết

Ngoài ra, vào những ngày lễ, tết như ngày Phật Đản, tết Nguyên Đán, lễ Vu Lan… du khách có thể tới chùa cầu bình an, may mắn, tài lộc, sức khỏe, vãn cảnh chùa. Hoặc muốn tìm đến không khí thanh tịnh thì du khách ghé thăm vào những ngày thường.

Chiêm ngưỡng không gian kiến trúc chùa Ba Vàng

Không gian kiến trúc chùa Ba Vàng mang nét đặc trưng của Phật giáo Đại Thừa và kiểu chùa miền Bắc. Chùa được thiết kế kiến trúc gồm 3 gian bái đường và một gian hậu cung với các ban thờ Phật, ban thờ Mẫu và ban thờ Đức Ông cổng tam quan, lầu chuông và một số công trình khác như khu giảng đạo, trai phòng, thư viện, khu nhà tăng, thiền đường, lầu trống…. Do được xây dựng khá lâu nên đến nay chùa đã qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo và trở thành ngôi chùa có tam bảo, có trống độc mộc bằng gỗ đỏ lớn nhất Việt Nam và đặc biệt có tòa chính điện lớn nhất Đông Dương.

Cổng Tam Quan

Hệ thống này được bao gồm cổng chào, cổng tam quan trung, cổng tam quan nội. Trong đó, cổng tam quan nội là quan trọng nhất, được xây dựng bề thế, hiên ngang như một cổng thành lớn trong thời kỳ phong kiến và khắc 2 câu đối bằng chữ Hán ở hai bên :

Thành Đẳng Sơn thắng cảnh vạn đại lưu danh

Bảo Quang Tự thiền môn thiên thu hương hỏa.

Trên cổng lợp ngói đỏ, chồng 3 tầng mái. Các góc mái uốn cong đặc trưng, điêu khắc hình tứ linh : Long – Ly – Quy – Phượng vô cùng uy nghi nhưng cũng hết sức uyển chuyển và thanh thoát. Đây cũng là thiết kế mái chủ yếu của chùa Ba Vàng.

Nằm trong một hồ nước bán nguyệt lớn phía trước cổng tam quan nộ là ngôi chùa Môt Cột, bên dưới là một hồ sen xanh rì, xung quanh là nhiều cây đại cổ thụ bao phủ. Đây là biểu tượng của Hà Nội – thủ đô, là một nét độc đáo, là thiết kế hài hòa giữa kiến trúc Phật giáo vừa kết hài hòa với văn hóa truyền thống Việt Nam.

Đại Hùng Bảo Điện

Được xây dựng trên diện tích 4500m2, được mệnh danh “Ngôi chính điện trên núi lớn nhất Đông Dương” , với quy mô 2 tầng chùa trang hoàng lộng lẫy. Tất thảy cột, kèo, mái, xà, vỉa đều được làm bằng bê tông cốt thép, sơn vân gỗ tỉ mỉ, sơn son thiếp vàng, cầu kỳ tựa như gỗ ngàn năm thật. Mỗi một đầu mái đao đều được đắp nổi tứ linh thiêng. Ấn tượng nhất là trên tường là những bức tranh với nội dung mô tả lại toàn bộ cuộc đời và quá trình tu thành chính quả của đức Phật Thích Ca Mâu Ni.

Bên trong tòa chính điện là ban thờ Phật. Tất cả các vật dụng, đồ thờ cúng như chén thờ, mâm thờ, khảm thờ, tượng thờ, hạc thờ, lư hương…đều được đúc bằng đồng, họa tiết hoa văn cầu kỳ được chạm khắc theo tiêu chuẩn bậc nhất thể hiện sự linh thiêng và lòng tôn sùng Đức Phật. Bảo Điện còn là nơi thờ Tam Bảo ( Phật, Pháp, Tăng ) lớn nhất nước.

Trông từ xa, nhìn từ ngoài vào cả tòa Đại Hùng Bảo Điện này được ví như một cung điện nguy nga, như một ngai vàng “tọa sơn, đạp thủy” của vua chúa thời xưa.

Tượng chùa Ba Vàng

Nổi bật là tượng 8 vị La Hán được đúc hoàn toàn bằng đá nguyên khối, nhiều tượng Phật được tạc bằng gỗ có giá trị như tượng Tam thế, Quan Âm, ông Thiện, ông Ác…đều cao trên 2m. Đặc biệt là tượng Quan Thế Âm Bồ Tát đúc bằng đá granite cao 10,8m tọa trên đài sen cao 2,8m, nặng 80 tấn. Nhiều Xá lợi Phật, mô hình Đại Bảo Tháp được đặt trang nghiêm cạnh cây Bồ Đề linh thiêng trên đỉnh ngọn núi Ba Vàng…

Ngoài ra, trong khuôn viên chùa còn có hệ thống liên hoàn, tiếp nối liền mạch với nhau như nhà Tổ, khu giảng đạo, thư viện, trai phòng, lầu trống, nhà bảo tàng 2 tầng, các không gian tiểu cảnh non bộ độc đáo, gác chuông 8 mái…Tạo nên một quần thể kiến trúc thống nhất, thuận tiện cho các tín tăng ni, Phật tử và khách hành hương tới tham quan, chiêm bái, lễ Phật.

Trống độc mộc lớn nhất Việt Nam

Trống có đường kính mặt là 1,5m, đường kính thân trống là 1,8m, chu vi thân trống là 5,5m, chiều dài trống là 2,5m. Trống được tổ chức kỷ lục Việt Nam công nhận là ” chiếc trống độc mộc bằng gỗ đỏ nguyên khối lớn nhất “. Mỗi khi đánh âm vang vọng xa khắp cõi, vuốt tận tầng mây, ngân vang từng hồi du dương giữa không gian núi rừng trầm mặc.

Trong chùa còn có một giếng nước cổ, nước trong suốt, mát lạnh, nước quanh năm lúc nào cũng đầy, không bao giờ cạn. Tương truyền giếng có từ thời Trần, ai uống được nước giếng thì bách bệnh sẽ tiêu tan, tinh thần sảng khoái.

Trải nghiệm gì ở chùa Ba Vàng?

Du khách trải nghiệm lễ hội Hoa Cúc tại chùa Ba Vàng

Tham gia lễ hội Hoa Cúc

Đây là lễ hội lớn nhất và đặc sắc nhất chùa Ba Vàng được tổ chức vào ngày 9/9 âm lịch hàng năm. Lúc này, du khách có thể chìm đắm trong không khí thiêng ngàn năm của cõi Phật, tham gia nhiều trò chơi, tiết mục đặc sắc, thưởng thức nhiều món đặc sản ngon của Uông Bí.

Ngoài ra trong năm còn có nhiều lễ hội hấp dẫn khác như

• Lễ Khai hội Xuân chùa Ba Vàng
• Lễ Phật đản
• Đại lễ phát Bồ đề tâm và cầu siêu vong linh thai nhi
• Đại lễ Vu lan báo hiếu
• Lễ Giỗ tổ Tuệ Bích Phổ Giác
• Lễ Hội Hoa Cúc – Tết Trùng Cửu
• Lễ vía Phật thành đạo
• Đón giao thừa

Tu học tại chùa Ba Vàng

Chùa là địa điểm tu học lớn cho khắp các tín đồ Phật giáo khắp nơi trong cả nước. Không chỉ thu hút các đệ tử Phật mà còn cả học sinh, sinh viên, du học sinh về tham dự. Các khóa học diễn ra thường xuyên trong năm giúp đào tạo kỹ năng thực tế, kỹ năng sống lương – thiện, hành xử đẹp cho thế hệ trẻ, hướng con người tới lối sống chân – thiện- mỹ, kết nối tình cảm giữa người với người thêm gắn bó.

Kết hợp tham quan các địa điểm tâm linh khác gần chùa Ba Vàng

Đây là một điểm du lịch văn hóa tâm linh đặc sắc của Uông Bí cũng như cả nước. Tới đây, du khách không chỉ được vãn cảnh chùa, chiêm ngưỡng không gian kiến trúc bề thế cổ kính, uy nghi của một ngôi chùa Phật giáo mà còn được ngắm nhìn sự diễm lệ, nguy nga của một thiết kế chùa hiện đại.

Từ chùa Ba Vàng du khách có thể dễ dàng di chuyển tới khu di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh Yên Tử, ghé thăm Côn Sơn – Kiếp Bạc và nhiều đại danh khác.

Một số lưu ý khi tới lễ Phật chùa Ba Vàng

Sắm lễ bái

Việc chuẩn bị đồ lễ bái chùa Ba Vàng cũng không cần cầu kỳ, chủ theo tâm của chủ lễ. Tuy nhiên, cần tuân thủ theo một số quy tắc nhất định, nhất là phải sắm lễ chay (bao gồm hương, hoa tươi, bánh oản, xôi, chè và hoa quả) cùng vàng mã, tiền âm phủ.

Dâng lễ

Khi dâng lễ, bạn phải tuân thủ theo quy tắc chỉ dâng lễ lên ban thờ thánh Mẫu, Đức Ông chứ tuyệt đối không dâng lễ lên Đức Phật cùng Quan Thế Âm Bồ Tát.

Cầu gì ở chùa Ba Vàng

Đây là một ngôi chùa Phật giáo linh thiêng. Vì vậy, du khách tới đây đều cầu bình an, may mắn, phúc lộc, giàu sang, sức khỏe.

Ăn mặc

Nên ăn mặc chỉnh chu, lịch sự để thể hiện sự tôn kính với Phật, đi giày bệt để tiện tham quan, vãn cảnh chùa.

Bỏ tiền vào hòm công đức

Đây cũng là hành xử văn hóa khi đến các điểm du lịch văn hóa tâm linh.

Du khách có thể quay phim, chụp ảnh. Tuy nhiên, cần giữ im lặng, tránh gây ồn ào, huyên náo làm ảnh hưởng đến vẻ thanh tịnh của chùa.

Có thể nói chùa Ba Vàng là một trong những ngôi chùa sở hữu kiến trúc và không gian độc đáo, bề thế, uy nghi, trang trọng bậc nhất nước ta. Đó là sự kết hợp khéo léo giữa nét đẹp cổ điển và hiện đại, đó cũng là sự hòa hợp giữa thiên nhiên với con người, giữa sự huyền bí, linh thiêng trong cõi đạo và tâm hồn con người giữa đời thực.

Từ khi được trùng tu, xây mới chùa các chủ trì, tăng ni, Phật Tử chùa Ba Vàng đã đóng góp một phần không nhỏ vào sự phát triển văn hóa, ổn định xã hội, hướng con người tới những giá trị đích thực của chân lý.