Đền Chử Đồng Tử (đền Dạ Trạch)

Đền Chử Đồng Tử là ngôi đền nằm trong truyền thuyết văn lang từ đời Hùng Vương thứ 18. Đến nay, ngôi đền này là minh chứng cho đạo Phật xuất hiện ở Việt Nam từ xưa và là điểm đến tâm linh thú vị nhất cho du khách thập phương.

Tổng quan về đền Chử Đồng Tử

Vị trí địa lý

Đền thờ đức thánh Chử Đồng Tử được xây dựng ở nhiều tỉnh thành nước ta. Ở cách thủ đô Hà Nội 25km dọc theo bờ đê sông Hồng, thuộc địa phận tỉnh Hưng Yên hiện có 2 ngôi đền thờ Chử Đồng Tử. Cả 2 ngôi đền đều là địa điểm du lịch tâm linh rất linh thiêng của người dân Hưng Yên.

Ngôi đền thứ 1 là đền thờ chính nằm ở thôn Đa Hòa, xã Bình Minh. Đền nằm trên bờ đê sông Hồng, cửa đền nhìn ra bãi Tự Nhiên, nơi chàng Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung gặp nhau lần đầu tiên. Ngôi đền thứ 2 nằm ở thôn Yên Vĩnh, xã Dạ Trạch, nơi đức thánh Chử Đồng Tử và 2 vị phu nhân bay về trời.

Cách thủ đô Hà Nội 25km dọc theo bờ đê sông Hồng, nằm ở thôn Đa Hòa, xã Bình Minh là ngôi đền chính thờ đức thánh Chử Đồng Tử cũng là địa điểm du lịch tâm linh hấp dẫn sự quan tâm của nhiều du khách Hà Nội.

Phương tiện di chuyển

Đền Đa Hòa là ngôi đền thờ chính, nơi đây cách thành phố Hà Nội khoảng 28 km về hướng Nam, và cách trung tâm thành phố Hưng Yên khoảng 34 km về hướng Bắc. Lộ trình đi của du khách: từ trung tâm Hà Nội, đi qua cầu Chương Dương, rồi rẽ phải theo tỉnh lộ 195 ôm dọc sông Hồng – đến trung tâm xã Bình Minh, thì rẽ phải ra bờ sông là tới Đền Đa Hòa trước, sau thăm Đền Dạ Trạch.

Ngoài ra, bạn có thể đi thuyền xuôi dòng sông Hồng để tới Bến phà Bình Minh gần đền. Cách thứ hai là du khách có thể từ trung tâm Hưng Yên theo quốc lộ 39, rồi rẽ trái theo tỉnh lộ 205 – đến xã Dạ Trạch thì tham quan đền Dạ Trạch trước – rồi đi tiếp theo tỉnh lộ 195 tới thăm Đền Đa Hòa. Ăn ngủ nghỉ tại đền Chử Đồng Tử và trở về Hà Nội.

Kiến trúc độc đáo của đền Chử Đồng Tử

Đền Chử Đồng Tử được nhân dân xây dựng bao gồm 2 đền: đền Đa Hòa thuộc thôn Đa Hoà, xã Bình Minh và đền Dạ Trạch thuộc thôn Yên Vĩnh, xã Dạ Trạch, Huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên.. Cả hai ngôi đền này đều thờ Đức Thánh Chử Đồng Tử và nhị vị phu nhân. Hai ngôi đền này đều xây dựng theo kiến trúc cổ nhưng lại có sự khác biệt tương đối rõ rệt. Ngoài ra, trên khắp đất nước Việt Nam còn có nhiều nơi hơn nữa thờ Chử Đồng từ và Tiên Dung công chúa hay Hồng Vân công chúa.

Ngôi đền nằm trên khu đất cao, rộng và bằng phẳng hình chữ nhật có diện tích khoảng 18.720m². Nơi đây có cảnh quan đẹp, mặt quay hướng chính tây nhìn thẳng sang bãi Tự Nhiên. Tổng thể kiến trúc có 18 ngôi nhà mái ngói cổ như 18 con thuyền mũi cong tượng trưng cho 18 đời vua Hùng. Ngọ môn của đền gồm 3 cửa: cửa Chính là tòa nhà 3 gian cao rộng, trên đỉnh nóc đắp lưỡng long chầu nguyệt (chỉ mở cửa vào đại lễ). Hai cửa bên để đón khách gần xa. Qua sân Ðại là đến Ðại tế, toà Thiêu hương, cung Ðệ Nhị, cung Ðệ Tam và cuối cùng là Hậu cung.

Toà Thiêu Hương có kiến trúc cao, thoáng, trang nghiêm. Các đầu đao, bờ nóc chạm trổ tinh vi, đắp gọt tỉ mỉ, màu sắc rực rỡ cùng nhiều hình trang trí khác như rồng, sư tử. Cửa võng ở cung Ðệ nhị đều được chạm hình chim phượng, hoa cúc mãn khai và các hoa quả được sơn son thiếp vàng lộng lẫy. Ðặc biệt các pho tượng đức thánh Chử Ðồng Tử và phu nhân được đúc bằng đồng rất đẹp.

Ngôi đền này được cho là nơi còn tồn tại nhiều di vật quý hiếm nhất trong đó có đôi lọ Bách thọ (một trăm chữ thọ không chữ nào giống chữ nào, khắc trên thành lọ bằng gốm), nó được coi là một cổ vật vô giá của dân tộc.

Đức thánh Chử Đồng Tử được thờ ở cả hai đền Dạ Trạch và Đa Hòa, nằm ở huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên, cách nhau không xa. Hai đền này đều đã được xếp hạng di tích văn hóa cấp Quốc gia.

Công trình kiến trúc khu Đền Đa Hòa (nơi Chử Đồng Tử và công chúa Tiên Dung gặp nhau) gồm 18 ngôi nhà mái ngói cong hình 18 thuyền rồng cách điệu. Đây là kiến trúc đặc biệt nhằm tái hiện hoạt cảnh đoàn thuyền của công chúa Tiên Dung đang giăng buồm du ngoạn trên bến sông.

Đền được xây dựng trên một khu đất cao, bằng phẳng, hình chữ nhật. Bia đá có nội dung nói về thời điểm trùng tu đền Đa Hòa và cuộc nhân duyên kỳ ngộ của Chử Đồng Tử – Tiên Dung. Ngôi đền càng được tôn thêm vẻ đẹp nhờ sự cổ kính, rêu phong, các cây cổ thụ bốn mùa xanh tốt, khẳng định sự bất tử của đức thánh Chử Đồng Tử cũng như mối tình tuyệt mỹ của ngài.

Ngoài kiến trúc độc đáo, đền Ða Hoà còn lưu giữ nhiều di vật quý hiếm, điển hình như: 3 cỗ ngai thờ bằng gỗ. Đây được coi là những cỗ ngai cổ nhất còn tìm thấy ở nước ta hiện nay; đôi lọ Bách thọ bằng gốm có một trăm chữ thọ không chữ nào giống chữ nào…

Lễ hội đền Chử Đồng Tử

Hàng năm, lễ hội Chử Đồng Tử được tổ chức từ ngày 10 đến 12 tháng hai âm lịch hàng năm ở cả hai ngôi đền này. Lễ hội này còn được gọi là lễ hội Đa Hòa – Dạ Trạch, lễ hội cầu tình yêu, được tổ chức cả 2 ngôi đền. Lễ hội diễn ra với tổng thể 9 làng và tổ chức 3 năm 1 lần. Lễ hội gần như tái hiện cuộc sống sinh hoạt của người dân từ thời còn khai phá đầm lầy. Tất cả được tái hiện trong một bức tranh thật sinh động và mang đậm giá trị bản sắc dân tộc của người Việt Cổ.

Độc đáo nhất là lễ rước nước với sự tham gia của 10 con thuyền nối đuôi nhau ra sông Hồng lấy nước về lễ Thánh tại đền Đa Hòa và Dạ Trạch. Lễ hội Chử Đồng Tử được tổ chức ở cả hai đền, có rất nhiều trò chơi dân gian đặc sắc như: chọi gà, đấu vật, đu bay, bịt mắt bắt dê, cầu kiều, đập liêu…, cùng với các loại hình nghệ thuật cổ truyền như: múa rồng, múa lân, ca trù, ả đào, hát đối, hát văn, quan họ,…

Lễ hội Chử Đồng Tử – Tiên Dung mang giá trị văn hoá sâu sắc, là bức tranh về đời sống phong phú, sinh động của người Việt cổ vùng đồng bằng Bắc bộ trong việc khai phá đầm lầy, phù sa ven sông Hồng từ hàng ngàn năm trước. Đây không chỉ là huyền thoại về tình yêu mà còn là bài ca về lòng hiếu thảo, về đạo làm ng­ười, là minh chứng cho nền văn minh lâu đời của dân tộc Việt Nam.

Đền Chử Đồng Tử hiện đang là điểm du lịch tâm linh nổi tiếng ở thủ đô Hà Nội. Nếu du khách có dịp ghé thăm thủ đô, hãy 1 lần ghé thăm đền Chử Đồng Tử, đi bộ quanh đền và tìm hiểu về tiểu sử của vị thánh hiền Chử Đồng Tử nhé.