Ấn tượng đậm nhất của du khách khi đến với dải đất vùng viễn biên xa xôi Hà Giang chính là những thửa ruộng bậc thang cao ngất, trùng trùng, điệp điệp bắc lên tận mây xanh tựa như những tấm lụa trắng, lụa vàng, lụa xanh uốn lượn, lơ lửng giữa mây trắng, nắng vàng. Trên những thửa ruộng ấy không biết con người nơi đây đã tạo nên bao mỹ vị nhân gian. Rượu ngô chính là một trong những mỹ vị ấy, là sản phẩm kết tinh từ loại ngô vàng được trồng trên nương, rẫy do chính người dân bản địa tự tay gieo trồng, chăm bón và chế biến. Và đặc sản này của người H’Mông tại Hà Giang sẽ được TRIPMAP review ngay dưới đây, bạn hãy cùng khám phá nhé.
Giới thiệu về rượu ngô Hà Giang
Rượu ngô là một loại rượu rất phổ biến ở các tỉnh phía Bắc của nước ta. Tuy nhiên, để thưởng thức được hương vị thơm ngon nhất của loại rượu này bạn phải đến bản làng người Mông ở Hà Giang.
Rượu ngô được ủ từ loại ngô vàng trên nương và men lá rừng. Sau khi ủ và chưng cất thủ công, rượu có nồng độ từ 35o – 40o. Nếu để lâu hoặc đem đi hạ thổ nồng độ giảm xuống còn 35 độ. Rượu có màu tự nhiên, tinh khiết, có mùi thơm thoang thoảng của hương lá, vị ngọt thanh, dịu nhẹ của ngô và khá đậm đà. Rượu ngô có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, uống vào không bị đau đầu, giúp giảm stress, kích thích tiêu hóa, ăn uống ngon miệng hơn.
Rượu ngô Hà Giang có những loại nào?
Người Mông Hà Giang trồng rất nhiều loại ngô khác nhau vì vậy rượu ngô cũng có rất nhiều loại. Rượu ngô tím, Rượu ngô bao tử, Rượu ngô men lá.
Rượu ngô tím
Rượu này được chế biến từ loại ngô có màu tím – đây là loại chứa nhiều sắc tố Anthocyanin tên là cyanidin 3-O-beta-D-glucoside có tác dụng ngăn ngừa nhiều bệnh. Rượu có nồng độ dao động khoảng 35 độ nên cả trai và gái có thể uống được.
Rượu ngô bao tử
Loại rượu này có màu sắc rất đẹp vàng trong suốt rất đẹp mắt, khi dùng thử sẽ có mùi thơm thoang thoảng của râu ngô và bắp ngô non, vị ngọt ngậy ngậy của sữa ngô Vì khi ngâm rượu thì người ta sẽ ngâm cả lá non và râu ngô, độ rượu trung bình khoảng 35 – 40 độ lúc mới nấu.
Rượu ngô men lá
Loại này sẽ có hương vị đậm đà hơn, khi uống sẽ có mùi nồng nồng ngai ngái ban đầu, bạn sẽ cảm nhận được vị cay nồng, nóng ấm lan tỏa khắp người. Rượu có độ từ 35 – 40 độ lúc mới nấu. Và bạn lưu ý, đây là loại rượu ngô khá nặng nên trước khi uống bạn hãy chú ý đến tửu lượng của mình.
Quy trình nấu rượu ngô Hà Giang chuẩn nhất
Để có được một chai rượu ngô ngon chuẩn bị phải trải qua rất nhiều công đoạn hoàn toàn thủ công từ chọn lọc kỹ càng từng hạt ngô, đến kỹ thuật luộc, pha men, ủ ngô và chưng cất đều phải được thực hiện từ những bàn tay có nhiều kinh nghiệm trong nghề. Vì vậy, rượu ngô ở đây luôn giữ được hương vị truyền thống nhất.
Bước 1: Bung ngô (luộc ngô) nấu rượu
Ngô sau khi thu hoạch về thì đem phơi khô, tách hạt. Người dân sẽ chọn lọc những hạt ngô to và không bị sâu bệnh. Sau đó đem ngô đi rửa sạch, để ráo nước rồi luộc trong nồi lớn cho đến khi nở bung là được.
Bước 2: Ủ ngô với men lá
Để ủ ngô người dân sẽ dùng men hồng mi để ủ. Loại men này được làm từ loại hạt rừng và chỉ có ở vùng đất Hà Giang. Men được giã nát và trộn cùng với ngô bung đã luộc để nguội theo tỷ lệ nhất định rồi đem đi ủ.
Bước 3: Chưng cất rượu ngô
Ngô sau khi trộn men đem đi ủ chừng 5 đến 7 ngày để lên men. Sau đó người dân thêm nước vào và ủ tiếp. Nước dùng sẽ được lấy từ các khe suối hoặc các giếng khoan trên núi. Sau khi ủ nước sẽ đem đi chưng trong khoảng 6 đến 8 tiếng lấy nước cất. Nước cất này chính là rượu ngô. Trong 4 tiếng mẻ rượu đầu sẽ khá nặng, mẻ rượu 2 tiếng sau thì sẽ dịu hơn. Chưng xong thì sẽ đem đi hạ thổ để rượu hạ nồng độ và ngon hơn.
Hướng dẫn cách uống rượu ngô Hà Giang đúng nhất
Với người bản địa Hà Giang thì uống rượu ngô như một thói quen hàng ngày. Uống lúc ăn, uống khi có khách đến nhà, uống trong các dịp lễ tết quan trọng, và uống cho đến khi say mềm mới thôi. Tuy nhiên, với du khách thì để cảm nhận được hương vị nguyên bản của loại rượu này thì nhâm nhi từng chút trong miệng cùng một vài món đặc sản phố núi như thịt trâu hun khói, cá suối nướng, thịt lợn quay, nướng thì không còn gì bằng. Vị cay, nồng hòa quyện với vị ngọt thanh sẽ làm ấm người bạn trong những ngày tiết trời se lạnh.
Rượu ngô giá bao nhiêu?
Ở Hà Giang hiện nay có rất nhiều cửa hàng bán rượu ngô uy tín. Tuy nhiên, mỗi cửa hàng và mỗi loại rượu chất lượng khác nhau sẽ có mức giá khác nhau.
- Đối với rượu mới nấu, men lá chuẩn thì có giá khoảng 700.000đ/ 1 can 20 lít. Còn với rượu men lá chuẩn, đã được ủ trong vòng 1 năm có giá cao hơn khoảng 1.100.000đ/ 1 can 20 lít.
- Rượu men lá chuẩn, ủ 2 năm có giá khoảng 1.300.000đ/ 1 can 20 lít.
- Loại rượu men lá chuẩn, ủ 3 năm có giá khoảng tầm 1.500.000đ/ 1 can 20 lít.
Địa điểm bán rượu ngô chất lượng ở Hà Giang
Rượu ngô luôn là đặc sản được rất nhiều du khách ưa chuộng và mua về để dùng dần hay làm quà biếu. Tại Hà Giang có ba cơ sở sản xuất rượu ngô gia truyền đã có thương hiệu rất lâu năm. Bạn có thể đến những địa chỉ sau
- HTX rượu ngô Thanh Vân: Mã Hồng, Thanh Vân, Quản Bạ, Hà Giang.
- Web Dacsancaonguyenda.vn: Ha Chế, Tả Lủng, Mèo Vạc, Hà Giang, cung cấp rượu ngô men lá Chí Sán chính hãng
- HTX rượu ngô Hà Giang: tổ 2, bản Lũng Phìn, thị trấn Vị Xuyên, Vị Xuyên, Hà Giang
Ngoài ra, ở các chợ phiên người dân cũng bày bán rất nhiều. Bạn có thể được nếm thử miễn phí tại chỗ nếu muốn.
Có thể nói đặc sản rượu ngô của người Mông tại Hà Giang không đơn thuần chỉ là một mỹ tửu bình thường mà còn mang theo cả một nét văn hóa bản địa riêng biệt ở vùng cao Đông Bắc. Loại rượu này hình thành và phát triển song song với cuộc sống kinh tế và nền văn hóa của các tộc người. Nếu ai đã từng được thưởng thức chắc chắn sẽ không quên được hương vị tuyệt vời của nó.
