Huyện Bình Liêu, nơi sinh sống của hơn 96% đồng bào dân tộc thiểu số, không chỉ là vùng đất của những giá trị văn hóa đặc sắc mà còn là địa chỉ du lịch đầy tiềm năng tại Quảng Ninh. Với định hướng phát triển du lịch dựa trên thế mạnh văn hóa, huyện đã triển khai nhiều giải pháp hiệu quả, từng bước khẳng định mình là điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch di sản và du lịch cộng đồng.
Định Hướng Phát Triển Dựa Trên Văn Hóa
Từ năm 2015, Bình Liêu đã ban hành Nghị quyết 01-NQ/HU về phát triển du lịch, với mục tiêu xây dựng các sản phẩm du lịch đậm đà bản sắc dân tộc, kết nối các trung tâm du lịch lớn trong và ngoài tỉnh. Theo đó, huyện đã thực hiện hàng loạt giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống như:
- Hoàn thiện quy hoạch tổng thể du lịch đến năm 2030.
- Xây dựng các đề án bảo tồn văn hóa dân tộc, như Đề án Bảo tồn bản văn hóa người Tày (thôn Đồng Thanh, xã Hoành Mô) hay Đề án Xây dựng bản văn hóa người Dao (bản Sông Moóc, xã Đồng Văn).
- Đẩy mạnh truyền dạy các làn điệu dân ca, tổ chức lễ hội truyền thống như hát then, soóng cọ, lễ Kiêng gió, hội đình Lục Nà.
Hành Trình Du Lịch Gắn Liền Với Di Sản
Bình Liêu đã khéo léo lồng ghép các di sản văn hóa vào các tuyến du lịch, mang đến cho du khách những trải nghiệm phong phú. Hành trình du lịch tại đây không chỉ là khám phá cảnh sắc mà còn là hành trình khám phá nét đẹp văn hóa đặc sắc của cộng đồng dân tộc.
- Tuyến số 1: Thị trấn Bình Liêu – đình Lục Nà – điểm du lịch cộng đồng người Tày tại bản Cáu – Cột mốc 1305 – Cửa khẩu Hoành Mô.
- Tuyến số 4: Thị trấn Bình Liêu – nhà văn hóa xã Lục Hồn – đình Lục Nà – bản Cáu – Cột mốc 1300 – điểm du lịch cộng đồng người Dao tại bản Sông Moóc – chợ Đồng Văn – Cao Ba Lanh – thác Sông Moóc – Cao Ly – vườn hoa Cao Sơn – thác Khe Vằn – điểm du lịch cộng đồng người Sán Chỉ tại bản Lục Ngù.
Mỗi tuyến đều lồng ghép các điểm tham quan văn hóa, sinh thái, tạo nên sức hấp dẫn riêng biệt. Đặc biệt, các làn điệu then và các buổi giao lưu hát then đã được đề xuất đưa vào gói sản phẩm du lịch chuyên nghiệp, kết hợp với việc dạy hát then cho du khách.
Phát Triển Du Lịch Bền Vững Gắn Với Cộng Đồng
Để du lịch phát triển bền vững, Bình Liêu không ngừng xây dựng chính sách giúp cộng đồng địa phương trở thành chủ thể hưởng lợi từ các di sản văn hóa. Giáo dục người dân về tiềm năng kinh tế của du lịch đã giúp tăng cường sự đồng thuận và hỗ trợ trong việc giữ gìn, quảng bá di sản.
Thạc sĩ Lý Thị Chiên, Hội Di sản Văn hóa Việt Nam, nhấn mạnh: “Việc xây dựng các gói sản phẩm du lịch gắn với hát then và các hoạt động văn hóa sẽ không chỉ làm giàu thêm sản phẩm du lịch mà còn tạo thu nhập ổn định cho cộng đồng.” Điều này đồng thời giúp hoàn thành mục tiêu kép: bảo vệ di sản và phát triển kinh tế.
Huyện Bình Liêu đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm du lịch cộng đồng, sinh thái – trải nghiệm và du lịch di sản của tỉnh Quảng Ninh. Với định hướng đúng đắn, sự chung tay của chính quyền và cộng đồng, Bình Liêu chắc chắn sẽ trở thành điểm đến không thể bỏ lỡ cho những ai yêu thiên nhiên, văn hóa và muốn khám phá cuộc sống nơi biên giới Đông Bắc.