Từ một vùng đất khó khăn với xuất phát điểm thấp, huyện Bình Liêu của tỉnh Quảng Ninh đã có bước chuyển mình kỳ diệu nhờ chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM). Sau hơn một thập kỷ nỗ lực, Bình Liêu không chỉ là huyện miền núi, biên giới đầu tiên trong cả nước đạt chuẩn NTM mà còn trở thành một hình mẫu phát triển toàn diện, vững chắc, đưa đời sống của người dân ngày một khởi sắc và tràn đầy hy vọng.
“Phép màu” mang tên nông thôn mới
Hơn mười năm trước, cái tên Đồng Văn hay Hoành Mô gợi nhớ về những bản làng xa xôi, thiếu thốn. Đường sá gập ghềnh, đất đai cằn cỗi, người dân quanh năm gắn với cái nghèo đeo bám. Nhưng giờ đây, Đồng Văn đã thay da đổi thịt:
- Những ngọn đồi trọc ngày xưa được phủ kín bằng rừng keo, hồi, quế, tạo nguồn thu ổn định cho người dân.
- Những thửa ruộng bậc thang xanh tốt quanh năm ngô, khoai, sắn và rau màu.
- Những con đường bê tông trải dài đến từng thôn bản, hai bên đường là hoa lá tươi sắc, rào cây xanh mát.
Anh Dường A Tài, một người dân thôn Phạt Chỉ (Hoành Mô) chia sẻ:
“Nhờ có điện, có đường và chính sách hỗ trợ từ xã, giờ tôi đã có cả trang trại gà, lợn và 3ha cây hồi, quế. Cuộc sống thay đổi từng ngày.”
Xã Hoành Mô, một địa danh biên giới trước kia còn hoang sơ, giờ đã trở thành “điểm sáng” trong bức tranh NTM. Những quả đồi rừng quế xanh ngắt, những ruộng lúa bậc thang trù phú và những ngôi nhà mái ngói khang trang đã xóa nhòa hình ảnh xưa cũ của một vùng quê nghèo khó. Đời sống kinh tế phát triển, thu nhập người dân Hoành Mô đạt 70 triệu đồng/người/năm, cao hơn mức trung bình toàn huyện.
Câu chuyện về ông Nông Xuân Tiến với đồi hồi gần 15 năm tuổi, thu hoạch mỗi năm đem về hàng trăm triệu đồng, không còn là điều hiếm gặp ở Bình Liêu ngày nay.
Những con số ấn tượng và hành trình thay đổi
Thành công của Bình Liêu trong chương trình xây dựng NTM được minh chứng rõ nét qua các con số:
- 100% đường xã, đường thôn, liên thôn được bê tông hóa, kết nối thuận tiện cho giao thương và sinh hoạt.
- 100% trường học và trạm y tế đạt chuẩn quốc gia, đảm bảo giáo dục và y tế chất lượng cho người dân.
- 100% người dân sử dụng nước hợp vệ sinh, tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thể thấp còi giảm xuống dưới 10%.
- Thu nhập bình quân đạt 70,52 triệu đồng/người/năm, khu vực nông thôn tăng gần 23 triệu đồng so với năm 2020.
- Toàn huyện không còn hộ nghèo theo tiêu chí quốc gia, không còn nhà tạm, dột nát.
Đời sống tinh thần của người dân cũng được cải thiện đáng kể. Những lễ hội văn hóa như Hội Soóng Cọ của người Sán Chỉ, Hội Kiêng gió của người Dao Thanh Phán hay Lễ hội Mùa vàng và Hội Hoa Sở không chỉ là niềm tự hào của cộng đồng dân tộc mà còn trở thành sản phẩm du lịch độc đáo, thu hút hàng chục nghìn du khách mỗi năm.
Ông Triệu Phúc Voỏng, Chủ tịch Hội Nông dân xã Hoành Mô, xúc động nói:
“Giấc mơ quê hương khởi sắc đã trở thành hiện thực. Được chứng kiến quê hương đổi mới từng ngày là niềm tự hào lớn lao của chúng tôi.”
Chủ trương đúng đắn, cách làm hiệu quả
Sự chuyển mình của Bình Liêu không phải phép màu ngẫu nhiên, mà là thành quả của những chủ trương đúng đắn và cách làm khoa học, quyết liệt trong triển khai.
Nghị quyết 01-NQ/TU về xây dựng NTM của tỉnh Quảng Ninh từ năm 2010 đã đặt nền móng cho công cuộc đổi mới nông thôn. Tiếp đó, các chương trình như Đề án 196 (đưa các xã, thôn đặc biệt khó khăn ra khỏi diện nghèo) và Nghị quyết 06-NQ/TU về phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã tạo ra động lực mạnh mẽ.
Bên cạnh nguồn lực đầu tư từ nhà nước (trên 430 tỷ đồng trong hơn một thập kỷ), Bình Liêu đã khơi dậy sức mạnh nội lực từ người dân:
- Hàng trăm nghìn ngày công được đóng góp để xây dựng đường giao thông và công trình cộng đồng.
- Hàng trăm mét vuông đất được hiến tặng để mở rộng đường sá.
- Tín dụng ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội đã hỗ trợ hàng nghìn hộ dân phát triển sản xuất và xây mới nhà cửa.
Nhận thức của người dân cũng thay đổi tích cực. Từ tâm lý ỷ lại vào nhà nước, giờ đây họ đã chủ động vươn lên làm chủ cuộc sống, trở thành “hạt nhân” trong công cuộc xây dựng NTM.
Hướng tới tương lai: NTM nâng cao và kiểu mẫu
Bình Liêu hôm nay đã vững vàng trên nền tảng đạt chuẩn NTM. Nhưng không dừng lại ở đó, huyện đang phấn đấu trở thành NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu trong tương lai gần. Trọng tâm sẽ là:
- Tiếp tục hoàn thiện hạ tầng kinh tế – xã hội, đặc biệt là hệ thống giao thông, thủy lợi và môi trường sống.
- Nâng cao thu nhập và đời sống tinh thần cho người dân thông qua phát triển sản xuất và các mô hình kinh tế bền vững.
- Bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, gắn với phát triển du lịch cộng đồng, tạo thêm nhiều việc làm và sinh kế mới.
Bà Nguyễn Thị Tuyết Hạnh, Bí thư Huyện ủy Bình Liêu khẳng định:
“Chúng tôi sẽ giữ vững những thành quả hiện tại và tiếp tục tạo đột phá để Bình Liêu ngày càng phát triển, trở thành vùng quê sáng, xanh, sạch, đẹp và giàu bản sắc.”
Bình Liêu hôm nay chính là minh chứng sống động cho sự đổi thay từ những quyết sách đúng đắn và sự đồng lòng của người dân. Từng con đường, thửa ruộng và mái nhà nơi dải biên cương này đều là biểu tượng cho sức sống mới, niềm tự hào mới, đưa Bình Liêu vững bước trên con đường phát triển bền vững.
