Quảng Bình, vùng đất giàu tài nguyên thiên nhiên và văn hóa, là nơi sinh sống của nhiều nhóm dân tộc thiểu số như người Bru-Vân Kiều, người Rục, và người Ma Coong. Với vị trí chiến lược tại miền Trung Việt Nam và nguồn tài nguyên đa dạng, tỉnh này đang trở thành một điểm đến tiềm năng cho du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần được giải quyết để khai thác tối đa tiềm năng du lịch bền vững tại đây.
Sản phẩm du lịch gắn với văn hóa và thiên nhiên
Hiện nay, Quảng Bình đang khai thác hơn 40 sản phẩm du lịch, trong đó có nhiều sản phẩm du lịch văn hóa tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Nổi bật là các tour khám phá hang động thiên nhiên kết hợp với trải nghiệm văn hóa cộng đồng người Bru-Vân Kiều, và các hoạt động tìm hiểu đời sống, phong tục của người Rục ở Thượng Hóa. Một số địa điểm thiên nhiên độc đáo như Khe nước Trong, Suối Tiên, Thác Cổng Trời, hay hang Rục Mòn cũng thu hút sự quan tâm của du khách yêu thiên nhiên và thích phiêu lưu.
Bên cạnh đó, các chương trình tham quan di tích lịch sử trên tuyến đường Hồ Chí Minh huyền thoại cũng là một phần không thể thiếu trong các sản phẩm du lịch văn hóa của Quảng Bình. Đặc biệt, những lễ hội văn hóa truyền thống được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia như Lễ hội Đập trống của người Ma Coong, Lễ hội Trỉa lúa của người Bru-Vân Kiều, và Hò thuốc cá của huyện Minh Hóa đã trở thành điểm nhấn, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.
Thách thức trong bảo tồn và phát triển du lịch văn hóa
Mặc dù Quảng Bình sở hữu nhiều tiềm năng để phát triển du lịch cộng đồng và du lịch văn hóa, nhưng việc khai thác các giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Ông Trần Xuân Cương, Giám đốc Công ty TNHH Netin, nhận định rằng các sản phẩm du lịch hiện tại còn đơn điệu và chưa thực sự giúp nâng cao đời sống của người dân địa phương. Phong tục, tập quán truyền thống của các dân tộc đang dần bị mai một, và du khách vẫn ưu tiên khám phá các hang động hơn là trải nghiệm văn hóa.
Bên cạnh đó, việc khuyến khích người dân tham gia vào chuỗi hoạt động du lịch bền vững vẫn còn hạn chế. Điều này dẫn đến tình trạng các giá trị văn hóa chưa được khai thác hiệu quả, đặc biệt là ở khu vực miền núi và biên giới. Một trong những thách thức lớn là chưa hình thành được chuỗi liên kết sản phẩm du lịch tại nhiều địa điểm, từ đó làm giảm sức hấp dẫn và khó kéo dài thời gian lưu trú của du khách.
Giải pháp phát triển du lịch bền vững gắn với bảo tồn văn hóa
Để giải quyết những khó khăn trên, tỉnh Quảng Bình đang đẩy mạnh các biện pháp nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc thiểu số. Theo bà Lê Thị Ngọc Hà, Phó Giám đốc Sở Du lịch Quảng Bình, một trong những ưu tiên hàng đầu là nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền và cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo tồn di sản văn hóa. Trong đó, vai trò của đồng bào dân tộc thiểu số được coi là chủ thể quan trọng trong việc giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.
Ngoài ra, Sở Du lịch Quảng Bình cũng chỉ đạo các doanh nghiệp và địa phương cần tập trung vào việc đa dạng hóa sản phẩm du lịch. Một số hướng đi tiềm năng bao gồm phát triển các tour tìm hiểu văn hóa – lịch sử, tổ chức các lễ hội văn hóa, nghệ thuật dân gian, và khai thác các làng nghề truyền thống. Đồng thời, việc xây dựng và phát triển du lịch cộng đồng gắn với chương trình nông thôn mới sẽ giúp gia tăng tính bền vững và cải thiện đời sống của người dân địa phương.
Tỉnh cũng đặc biệt chú trọng đến việc liên kết vùng, tạo ra các sản phẩm du lịch mang tính liên vùng, từ đó nâng cao sức hút và giá trị của các sản phẩm du lịch. Thông qua việc kết nối với các vùng miền khác, Quảng Bình có thể tăng cường khả năng thu hút khách du lịch nội địa và quốc tế, đồng thời tạo ra những chuỗi sản phẩm hấp dẫn hơn, kéo dài thời gian lưu trú và nâng cao hiệu quả kinh tế – xã hội.
Việc phát triển du lịch Quảng Bình gắn với bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số là một hướng đi đầy tiềm năng. Tuy nhiên, để biến tiềm năng này thành hiện thực, cần có sự chung tay của cả chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng. Bằng cách thúc đẩy các hoạt động du lịch bền vững, đa dạng hóa sản phẩm, và khuyến khích sự tham gia của người dân địa phương, Quảng Bình có thể trở thành một điểm đến hấp dẫn, không chỉ nổi tiếng với hang động hùng vĩ mà còn với những giá trị văn hóa sâu sắc và độc đáo.
Liên hệ với TRIPMAP để khám phá những hành trình đặc sắc tại Quảng Bình và nhận được hỗ trợ tốt nhất cho chuyến đi của bạn!
