Xã Mường Chiên, thuộc huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La, đã trở thành một điểm đến du lịch hấp dẫn nhờ vào việc khai thác tiềm năng tự nhiên và văn hóa truyền thống của địa phương. Những năm gần đây, xã đã nỗ lực phát triển du lịch cộng đồng, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân và giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống chỉ còn 1,19%. Đây là minh chứng rõ ràng cho sự chuyển mình mạnh mẽ của Mường Chiên trong quá trình phát triển kinh tế gắn với bảo tồn bản sắc văn hóa.
Vị trí địa lý và tiềm năng du lịch của Mường Chiên
Mường Chiên cách trung tâm huyện Quỳnh Nhai 40 km, du khách có thể di chuyển đến đây bằng đường bộ hoặc thuyền qua lòng hồ Quỳnh Nhai. Xã có ba bản chính với hơn 400 hộ dân, sở hữu cảnh quan thiên nhiên hoang sơ cùng những nếp nhà sàn truyền thống đặc trưng của đồng bào dân tộc Thái. Đặc biệt, bản Bon – một trong những điểm nhấn du lịch của Mường Chiên – nổi tiếng với suối khoáng nóng và bến thuyền, đã thu hút lượng lớn khách du lịch nhờ vào việc phát triển du lịch cộng đồng kết hợp với dịch vụ trên lòng hồ.
Theo ông Điêu Chính Thuận, Chủ tịch UBND xã Mường Chiên, xã đã tích cực bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, khuyến khích người dân duy trì nghề thêu thổ cẩm, đan mây tre và các phong tục tập quán tốt đẹp. Điều này không chỉ giữ gìn bản sắc mà còn góp phần phát triển du lịch, mang lại thu nhập ổn định cho bà con địa phương.
Một ví dụ tiêu biểu về sự thành công của mô hình du lịch cộng đồng là cơ sở lưu trú của gia đình anh Điêu Văn Vỉnh tại bản Bon. Với sức chứa khoảng 30 khách, nơi đây mang đến trải nghiệm ẩm thực đặc trưng như cơm lam, pa pỉnh tộp, pa giảng – những món ăn truyền thống của người Thái. Khách du lịch còn có cơ hội tham gia vào các hoạt động văn hóa như múa xòe, nghe đàn tính tẩu và giao lưu cùng bà con dân tộc.
Anh Vỉnh chia sẻ: “Trước đây, gia đình tôi chỉ làm nông nghiệp, quỹ đất hạn chế nên việc thoát nghèo gặp nhiều khó khăn. Từ khi huyện đầu tư cải tạo bến thuyền và phục dựng các lễ hội, du lịch phát triển mạnh mẽ, gia đình tôi đã cải tạo nhà sàn và khuôn viên để phục vụ khách du lịch, mỗi năm đón khoảng 300 – 350 lượt khách và thu nhập từ 150 – 200 triệu đồng.”
Bản sắc văn hóa qua hoạt động văn nghệ và du lịch cộng đồng
Ngoài những trải nghiệm ẩm thực và nghỉ dưỡng, du khách khi đến Mường Chiên còn có cơ hội thưởng thức các tiết mục văn nghệ dân gian tại bản Hé và bản Quyền. Tại đây, các đội văn nghệ biểu diễn múa nón, múa quạt, hát then và gảy đàn tính – những nét đẹp văn hóa truyền thống được bảo tồn và phát huy qua từng thế hệ.
Chị Điêu Thị Hạnh, đội trưởng đội văn nghệ Chi hội phụ nữ bản Hé, chia sẻ: “Các hoạt động văn nghệ không chỉ giúp gìn giữ bản sắc văn hóa mà còn quảng bá hình ảnh đẹp về con người và vùng đất Mường Chiên tới du khách.”
Đặc biệt, Hợp tác xã (HTX) Du lịch cộng đồng bản Bon, với 10 thành viên và 7 hộ kinh doanh dịch vụ lưu trú, đã đóng góp tích cực vào sự phát triển du lịch. HTX đã xây dựng các phòng tắm cá nhân, bể tắm tập thể, dựng các cọn nước và cầu tre dọc suối Nặm Chiên, mang đến cho du khách những trải nghiệm gần gũi với thiên nhiên. Mỗi năm, HTX đón tiếp hơn 3.000 lượt khách và giúp nhiều thành viên thoát nghèo, có điều kiện mở rộng kinh doanh và phát triển các nghề truyền thống.
Quy hoạch du lịch đến năm 2030
Theo quy hoạch du lịch của huyện Quỳnh Nhai đến năm 2030, Mường Chiên sẽ tiếp tục đẩy mạnh phát triển du lịch lòng hồ và du lịch cộng đồng. Huyện dự kiến xây dựng chi tiết các điểm du lịch tại bản Bon, bản Hé và bản Quyền, đồng thời kêu gọi đầu tư xã hội hóa từ các doanh nghiệp để phát triển hạ tầng du lịch. Xã cũng đang khuyến khích bà con tham gia vào các mô hình văn hóa như câu lạc bộ “Giữ gìn bản sắc dân tộc Thái trắng” và “Ẩm thực dân tộc”, giúp gia tăng giá trị các sản phẩm thủ công và nông sản đặc trưng của địa phương.
Tiềm năng du lịch phong phú của Mường Chiên không chỉ tạo động lực phát triển kinh tế mà còn giúp bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Trong thời gian tới, với sự hỗ trợ từ các cấp chính quyền và sự chung tay của người dân, Mường Chiên hứa hẹn sẽ trở thành một điểm du lịch cộng đồng hấp dẫn, thu hút du khách trong và ngoài nước.
Hãy liên hệ với TRIPMAP để được hỗ trợ du lịch và nhận những thông tin mới nhất về Mường Chiên. Đội ngũ chuyên gia địa phương luôn sẵn sàng giúp bạn có những trải nghiệm độc đáo nhất!