Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội đang tiến hành lấy ý kiến về dự thảo Nghị quyết nhằm thực hiện các quy định của Luật Thủ đô 2024, dự kiến sẽ triển khai cấm xe máy trong nội thành vào năm 2030. Mục tiêu của dự thảo là xây dựng các vùng phát thải thấp để kiểm soát và giảm thiểu ô nhiễm không khí trong thành phố, đặc biệt là tại các khu vực có mật độ giao thông và dân cư cao. Theo đó, phương tiện lưu thông trong khu vực này sẽ phải đáp ứng các tiêu chuẩn phát thải nghiêm ngặt; phương tiện không đạt tiêu chuẩn có thể bị hạn chế hoặc phải trả phí khi lưu thông.
Hà Nội đã đưa ra 5 tiêu chí chính để xác định vùng phát thải thấp, bao gồm:
- Khu vực có mật độ phát triển kinh tế, xã hội cao và đông dân cư;
- Khu vực chịu ô nhiễm không khí nặng do phát thải từ giao thông;
- Khu vực có hạ tầng phù hợp với giao thông công cộng phát thải thấp;
- Khu vực đủ điều kiện để áp dụng tiêu chuẩn phát thải nghiêm ngặt cho phương tiện giao thông;
- Sự đồng thuận của người dân và chính quyền trong việc xây dựng vùng phát thải thấp.
Quyết định này nhằm tiến tới giảm ô nhiễm không khí và thay thế các loại xe máy cũ không đảm bảo an toàn giao thông và tiêu chuẩn khí thải. Thực tế, Hà Nội hiện đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng. Theo Sở Tài nguyên và Môi trường, nồng độ bụi mịn PM2.5 tại Hà Nội thường xuyên vượt gấp đôi tiêu chuẩn quốc gia và gấp 8 lần khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Nguyên nhân chính được xác định là do giao thông vận tải, chiếm tới 74% lượng phát thải bụi mịn.
Hà Nội hiện có hơn 8 triệu phương tiện giao thông, với gần 1,5 triệu ô tô và tốc độ gia tăng phương tiện cá nhân đạt 4,5% mỗi năm. Với việc dự kiến cấm xe máy lưu thông trong nội thành vào năm 2030, Hà Nội kỳ vọng có thể cải thiện đáng kể chất lượng không khí và điều kiện sống cho người dân trong những năm tới.