Giữ hồn gốm Việt: Du lịch cộng đồng và sinh thái ở Bát Tràng

Những năm gần đây, làng nghề Bát Tràng (Gia Lâm, Hà Nội) đã và đang nỗ lực kiến tạo thành một điểm đến du lịch bền vững. Không chỉ nổi tiếng với gốm sứ truyền thống, Bát Tràng ngày càng hấp dẫn du khách bởi những hoạt động trải nghiệm phong phú, không gian làng cổ đặc trưng và ứng dụng công nghệ du lịch thông minh.

Không gian làng cổ giàu giá trị văn hóa

Khác với nhiều làng quê Bắc Bộ, Bát Tràng không có lũy tre xanh hay cánh đồng lúa bạt ngàn. Vẻ đẹp của ngôi làng này gắn liền với không gian ven sông và nghề gốm hàng trăm năm tuổi. Những con đường nhỏ quanh co dẫn lối đến các ngôi nhà cổ lợp ngói đỏ, sân gạch, tiểu cảnh đậm chất làng nghề. Bát Tràng tự hào lưu giữ nền tảng văn hóa, tín ngưỡng vững chắc với hàng loạt di tích như đình Bát Tràng, chùa Tiêu Giao, đền Mẫu, văn chỉ Bát Tràng…

Nghệ thuật làm gốm của Bát Tràng nổi tiếng với các dòng sản phẩm men ngọc, men rạn, hoa nâu… không chỉ là vật dụng sinh hoạt mà còn là tác phẩm nghệ thuật, phản ánh tài hoa và tâm huyết của người thợ. Đến làng nghề, du khách dễ dàng bắt gặp không khí mến khách với tách trà hoa sói, câu chuyện làng gốm qua lời kể đầy tự hào.

Điểm đến du lịch sinh thái kết hợp trải nghiệm văn hóa

Ngày nay, Bát Tràng đã phát triển các sản phẩm du lịch sinh thái làng nghề, kết hợp trải nghiệm và tham quan. Du khách có thể tham gia các công đoạn làm gốm, tự tay tạo hình sản phẩm, thăm bảo tàng gốm Bát Tràng với kiến trúc độc đáo, chiêm ngưỡng sản phẩm của các nghệ nhân làng nghề. Các tour đạp xe “Dấu chân làng cổ Bát Tràng”, tour kết nối Hoàng thành Thăng Long với Bát Tràng mang đến cho du khách những câu chuyện lịch sử hấp dẫn.

Bát Tràng cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, từ quét mã QR, thuyết minh tự động nhiều thứ tiếng, wifi miễn phí… nhằm nâng cao trải nghiệm du khách. Chợ gốm Bát Tràng với hơn 300 gian hàng, cùng con đường gốm sứ và các bích họa ven đê đã tạo nên điểm nhấn cho không gian du lịch.

Hướng phát triển du lịch bền vững

Chính quyền và người dân Bát Tràng đã triển khai nhiều dự án bảo tồn gắn với phát triển du lịch. Các homestay, không gian ẩm thực trong nhà cổ, hoạt động văn hóa truyền thống như lễ hội làng nghề, tục khao vọng, đón rước người đỗ đạt… tiếp tục được gìn giữ và phát huy.

Theo các chuyên gia, phát triển du lịch sinh thái Bát Tràng cần hài hòa giữa bảo tồn và đổi mới. Không gian làng nghề cần được chỉnh trang để vừa hiện đại, vừa giữ trọn bản sắc truyền thống. Quan trọng nhất là tạo sự kết nối cộng đồng, nâng cao ý thức bảo vệ di sản, đồng thời mở rộng cơ hội sinh kế bền vững cho người dân.

Bát Tràng hôm nay không chỉ là biểu tượng của nghề gốm Việt Nam mà còn là điểm đến du lịch đặc sắc, mang đậm giá trị văn hóa, lịch sử và sáng tạo, sẵn sàng chinh phục trái tim du khách gần xa.