Uông Bí không chỉ nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp mà còn là vùng đất giàu bản sắc văn hóa độc đáo. Bên cạnh di sản Yên Tử, thành phố này đang tập trung khai thác các giá trị văn hóa bản địa để tạo ra những sản phẩm du lịch mới, gia tăng sức hấp dẫn và thu hút du khách. Cùng TRIPMAP.vn khám phá những giá trị văn hóa đặc sắc của Uông Bí, từ “bảo tàng” văn hóa người Dao Thanh Y đến trải nghiệm du lịch cộng đồng mới mẻ tại Thượng Yên Công.
1. Khám phá văn hóa người Dao Thanh Y tại Thượng Yên Công
Thượng Yên Công là xã miền núi duy nhất của Uông Bí với gần 60% dân số là người Dao Thanh Y, tập trung chủ yếu tại thôn Khe Sú 2. Theo truyền thuyết, những người Dao ở đây là hậu duệ của những cung tần, mỹ nữ theo vua Trần Nhân Tông về Yên Tử tu hành. Dù không ai biết chính xác sự thật của câu chuyện, nhưng người Dao Thanh Y đã gắn bó với vùng đất này, xây dựng cộng đồng, duy trì lối sống và văn hóa đặc trưng qua nhiều thế hệ.
Để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, TP Uông Bí đã xây dựng Nhà trưng bày không gian văn hóa người Dao Thanh Y tại thôn Khe Sú 2, với kinh phí đầu tư 800 triệu đồng và chính thức khánh thành vào cuối tháng 8/2024. Nhà trưng bày gồm 5 không gian văn hóa tái hiện sinh động đời sống của người Dao Thanh Y: từ trang phục, lễ cấp sắc, mô hình nhà trình tường, đến góc bếp và các hiện vật gắn liền với văn hóa sinh hoạt. Các hiện vật quý giá như bộ tranh Phật cổ trên 100 năm, nồi đồng 120 năm tuổi và khung cửi dệt vải hơn 75 năm tuổi tạo nên điểm nhấn độc đáo, thu hút sự chú ý của du khách.
2. Trải nghiệm du lịch cộng đồng người Dao Thanh Y
Bên cạnh Nhà trưng bày, TP Uông Bí còn phát triển các mô hình du lịch cộng đồng, khuyến khích đồng bào người Dao Thanh Y bảo tồn văn hóa thông qua hoạt động du lịch. Mô hình Tổ hợp tác cộng đồng dân tộc Dao Thanh Y do chị Trương Thị Thanh Hương khởi xướng tại thôn Khe Sú 2 đã trở thành điểm đến hấp dẫn. Với diện tích khoảng 300m² và kinh phí đầu tư hơn 1 tỷ đồng, Tổ hợp tác cung cấp nhiều dịch vụ như nhà hàng phục vụ ẩm thực người Dao, dịch vụ ngâm chân, tắm thảo dược, cùng nhiều hoạt động trải nghiệm đời sống truyền thống.
Du khách khi đến Tổ hợp tác có cơ hội được tham gia vào các hoạt động văn hóa của người Dao Thanh Y như xem trình diễn nghệ thuật thêu thổ cẩm, thưởng thức món ăn đặc sắc của người Dao và trải nghiệm thư giãn với các bài thuốc tắm nổi tiếng. Mô hình này không chỉ góp phần bảo tồn giá trị văn hóa mà còn mang lại nguồn thu nhập cho người dân địa phương, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống.
3. Liên kết với các sản phẩm du lịch văn hóa
Ngoài các mô hình du lịch cộng đồng, TP Uông Bí còn hợp tác với Công ty CP Phát triển Tùng Lâm để phát triển thêm các sản phẩm du lịch mang đậm giá trị văn hóa bản địa. Chương trình “Yên Tử – Đêm hội làng” tại Làng Nương Yên Tử là một trong những điểm nhấn với các tiết mục biểu diễn văn hóa người Dao, tái hiện lễ hội làng với phần lễ và phần hội đầy sôi động. Du khách được tham gia các trò chơi dân gian như kéo co, đẩy gậy, hát đối đáp, đem đến cảm giác hòa mình vào không khí lễ hội truyền thống của người Dao.
Sự kết nối giữa các sản phẩm du lịch văn hóa tại Yên Tử và Thượng Yên Công giúp gia tăng trải nghiệm cho du khách, kéo dài thời gian lưu trú, và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương. Đồng thời, các hoạt động này cũng khuyến khích người dân gìn giữ và lan tỏa những giá trị văn hóa độc đáo của cộng đồng mình.
4. Bảo tồn và phát triển bền vững văn hóa bản địa
Phát triển du lịch gắn liền với văn hóa bản địa không chỉ tạo ra những sản phẩm du lịch độc đáo mà còn là cách hiệu quả để bảo tồn và phát huy giá trị truyền thống. TP Uông Bí đã và đang nỗ lực thực hiện mục tiêu đón hơn 3 triệu lượt khách du lịch, trong đó có 500.000 lượt khách quốc tế, góp phần khẳng định thương hiệu du lịch Uông Bí trên bản đồ du lịch Việt Nam. Những nỗ lực này không chỉ làm giàu thêm cho di sản văn hóa Yên Tử mà còn đem lại nguồn lực phát triển bền vững cho địa phương.
Uông Bí với những giá trị văn hóa bản địa đặc sắc đang dần khẳng định mình là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá văn hóa và thiên nhiên.
Hãy liên hệ với TRIPMAP để nhận sự hỗ trợ tốt nhất từ các chuyên gia địa phương, giúp chuyến đi của bạn trở nên trọn vẹn và đầy ý nghĩa!
