Khánh Hòa mới: Từ hội tụ di sản đến khát vọng du lịch đột phá

Sự sáp nhập Khánh Hòa – Ninh Thuận mở ra hướng phát triển mới cho du lịch văn hóa, dựa trên kho tàng di sản vật thể và phi vật thể phong phú, gắn kết giữa cộng đồng và thiên nhiên.

Từ thuở xa xưa, mảnh đất Khánh Hòa – Ninh Thuận đã hiện diện như hai phần gắn bó trong dòng chảy văn hóa Champa, nơi từng được gọi là xứ Kauthara và Panduranga. Trải qua nhiều thế kỷ phát triển, nơi đây không chỉ lưu giữ những giá trị cổ xưa mà còn là cái nôi nuôi dưỡng sự đa dạng bản sắc, tạo nên nền tảng văn hóa đặc biệt sâu sắc, đặc biệt sau khi hai tỉnh sáp nhập, trở thành một thực thể thống nhất trên bản đồ hành chính. Hành trình hôm nay không chỉ là sự kết nối địa lý mà còn là cuộc hội ngộ văn hóa, mở ra cơ hội hiếm có để hình thành những tuyến du lịch mới, gắn với di sản bản địa phong phú và giàu bản sắc.

Khánh Hòa là vùng đất giao thoa giữa núi rừng, đồng bằng và biển cả, nơi 36 dân tộc sinh sống và tạo dựng nên một không gian văn hóa đa tầng. Ninh Thuận – nơi ẩn chứa nét huyền bí của người Chăm và cộng đồng Raglai – cũng là vùng đất lưu giữ nhiều di sản được thế giới công nhận. Từ tháp cổ đến tiếng cồng chiêng vang vọng giữa đại ngàn, từ làng nghề thủ công truyền thống đến tín ngưỡng Mẫu – tất cả hòa quyện trong một không gian văn hóa bản địa độc đáo, chính là nền móng để phát triển mạnh mẽ du lịch văn hóa trong giai đoạn tới.

Đối với người dân địa phương, di sản không chỉ là dấu tích quá khứ mà còn là một phần của đời sống hiện tại. Các lễ hội như Tháp Bà Pô Nagar, Katê, Cầu ngư hay Lễ hội yến sào vẫn được duy trì hàng năm, thu hút cộng đồng dân cư tham gia với tinh thần gắn bó sâu sắc. Không gian sinh hoạt tín ngưỡng, nghệ thuật trình diễn dân gian như hô hát bài chòi, hát bội, hát kể sử thi Raglai hay trình diễn nhạc cụ dân tộc vẫn được bảo tồn và duy trì trong đời sống thường nhật, trở thành những trải nghiệm hấp dẫn cho du khách trong nước và quốc tế.

Đặc biệt, sự kiện di sản gốm Chăm Bàu Trúc được UNESCO ghi danh vào danh sách cần bảo vệ khẩn cấp đã tạo sức lan tỏa lớn, đưa nghệ thuật thủ công truyền thống vươn ra thế giới. Đây cũng là minh chứng sống động cho tiềm năng du lịch gắn liền với nghề thủ công, khi làng nghề này đón hàng nghìn du khách mỗi ngày trong mùa cao điểm. Không chỉ được xem, được nghe, du khách còn có cơ hội trực tiếp trải nghiệm – yếu tố then chốt trong phát triển du lịch trải nghiệm hiện đại.

Việc sáp nhập hai tỉnh không chỉ mang tính hành chính mà còn tạo đòn bẩy chiến lược cho phát triển du lịch văn hóa trên nền tảng liên kết di sản. Những hành trình khám phá như con đường di sản Chăm, cung đường thờ Mẫu Thiên Y A Na, hành trình theo dấu làng nghề truyền thống hay không gian văn hóa làng biển ven dải đất duyên hải đang mở ra những sản phẩm du lịch mang tính chiều sâu, kết nối vùng đất – con người – văn hóa. Đây chính là hướng đi quan trọng để định hình nên bản sắc du lịch Khánh Hòa mới, giúp địa phương này không chỉ là điểm đến biển đảo nổi tiếng mà còn là điểm hẹn văn hóa của miền Trung Việt Nam.

Tầm nhìn phát triển du lịch văn hóa sẽ càng rõ ràng và hiệu quả hơn khi được đặt trong bối cảnh ngành văn hóa – du lịch nay đã hợp nhất cơ quan quản lý. Sự đồng bộ về chính sách, chiến lược và triển khai giúp đẩy nhanh tốc độ chuyển hóa tiềm năng thành giá trị thực tế. Việc khai thác du lịch từ văn hóa không chỉ mang lại nguồn thu, mà còn là cách để người dân địa phương thêm yêu, thêm gìn giữ di sản của mình, biến quá khứ thành động lực cho hiện tại và tương lai.

Khánh Hòa – Ninh Thuận, nơi từng là hai cực di sản tỏa sáng độc lập, giờ đây kết nối để cùng lan tỏa những tinh hoa văn hóa, đưa ngành du lịch địa phương vươn xa theo hướng bền vững và nhân văn. Một vùng đất – nhiều tầng giá trị, và chính sự cộng hưởng ấy sẽ là điểm tựa cho những bước tiến mạnh mẽ trong thời gian tới.